Kerken

Balk

Ludgerkerk in Balk, Friesland

De kerk is in 1883 gebouwd onder leiding van architect Alfred Tepe uit Utrecht. Het is een sobere, driebeukige basiliek. In de toren bevinden zich drie klokken: de Agatha-, de Ludgerus- en de Mariaklok. De Ludgerusklok is uit 1949. Op die klok staat met hoofdletters: “ik ben Ludgerus gewijd en roep u zondags op tijd”. Bijzonder is verder het neogotische zandstenen altaar. Dit is in 1899 door F. Mengelberg gemaakt en was destijds bestemd voor de Michaëlskerk in Zwolle. Sinds 1963 staat het altaar in Balk.

In de kerk staat vooraan een gepolychromeerd Ludgerbeeld. Achterin hangt een Ludger-icoon uit 1996 vervaardigd door Jantsje Witteveen – van der Zee. De icoon toont de heilige Liudger als bisschop volgens de orthodoxe traditie. Op de achtergrond is de abdij van Werden aan de Ruhr afgebeeld.

Sint Liudgeruskerk	Ludger-icoon	Ludgerbeeld naast het koor
	Tekst op Ludgerklok

Billerbeck

Billerbeck is de plaats waar St. Ludgerus op 26 maart 809 is gestorven. De huidige Ludgerusdom werd van 1892 tot 1898 gebouwd op de plaats waar eerder een romaanse Ludgeruskerk stond. Ook de barokke sterfkapel moest eind 19-e eeuw wijken voor de nieuwe domkerk. Onder de zuidelijke toren is nu een sterfkapel. Daar bevindt zich het afgebeelde borstbeeld waarin een relikwie van Liudger is opgeborgen.

Zie ook de site www.domsite-billerbeck.de.

Borstbeeld met relikwie

De Ludgerusdom

Dronten

De Heilige Ludgeruskerk van Dronten is op 19 december 1964 ingewijd. Het is een strakke zaalkerk met aangebouwde pastorie en vrijstaande klokkentoren. De architecten waren Joh. Sluijmer en J.H. Sluijmer uit Enschede.

Heilige Ludgeruskerk

Interieur Ludgeruskerk

Ferwert

De Sint Martinustsjerke in Ferwert is de opvolger van een kerk die vermoedelijk al rond 777 vanuit Dokkum door Willehad is gesticht, maar mogelijk ook door diens opvolger Liudger. Sinds de reformatie is deze Martinuskerk protestants. In de 20e eeuw kwam er in Ferwert ook een Gereformeerde kerk. Bij het samengaan van Nederlands Hervormde en Gereformeerde kerk in 2009 werd voor die Gereformeerde kerk de naam Liudgertsjerke gekozen.

Sint Martinustsjerke

Liudgertsjerke

Garnwerd

De vermoedelijke patroon van deze laatromaanse zaalkerk op de wierde van het oude dorp ‘Granawurth’ is Sint Liudger. Dit kunnen we afleiden uit het opschrift op de luiklok die tot 1888 in de toren heeft gehangen: “Sint Ludger ben ik geheten * Johannes Schonenborch goot mij in 1520”. Deze klok is in 1888 overgebracht naar de Hippolytuskerk van Middelstum.

De Nederlands Hervormde kerk van Garnwerd is al 30 jaar een podium voor concerten, dichtersavonden, theatervoorstellingen en exposities, georganiseerd door de stichting Te Gast in Garnwerd.

Kerk op de Wierde

Interieur kerk van Garnwerd

Hall

In akten van 797 en 799 is beschreven dat er onder meer bij de hoeve Oeken grond werd afgestaan voor de kerk die Ludger bouwde. In een visitatieverslag uit 1572 wordt genoemd dat de kerk aan Ludger is toegewijd. De protestantse gemeente (PKN) die de kerk nu gebruikt noemt het nog steeds een Ludgerkerk.

Op de noordwand van het koor is een 14e eeuwse muurschildering aangebracht die een bisschop met staf en open geslagen boek verbeeldt. Waarschijnlijk een voorstelling van Ludger.

Ludgerkerk te Hall (Veluwe)

Fresco in de kerk van Hall

Loenen aan de Vecht

De St. Ludgeruskerk werd op 3 april 1965 door kardinaal Alfrink ingewijd. De kerk vormt met schoolgebouw en pastorie één complex. De kerk is een opvolger van een Onze Lieve Vrouwekerk uit 1857. Maar al in de 13e eeuw was er sprake van een kerk, gewijd “in die eere Goids ende Marie zijnen lieve moeder ende in die eere van Sinte Ludgerus”.

St. Ludgeruskerk

Münster

De eerste steen van de St. Ludgerikirche werd al in 1178 gelegd. Het was een gotische kerk. Twee eeuwen later werd er een tweede verdieping opgebouwd. Op een tympaan boven de hoofdingang is de genezing van Bernlef door Ludger uitgebeeld.

Münster is de plaats waar Ludger de eerste bisschop werd. Midden in de stad staat de kerk die daar bij hoort: de Paulusdom.

Ludgerikirche

Paulusdom in Münster

Oldehove

Het Groningse dorpje Oldehove werd vroeger ook wel aangeduid met de naam Hummerke. Uit een oorkonde uit 1441 blijkt dat de kerke van Hummerke destijds aan sint Liudger was gewijd. Ludger kan daar niet zelf een kerk hebben gesticht, want pas in de 12e eeuw is de bedijking van het gebied rondom Oldehove aangebracht. De huidige kerk werd gebouwd in 1664. Hij wordt momenteel gebruikt voor tentoonstellingen.

Kerk in Oldehove

Interieur kerk Oldehove

Werden

De St. Ludgerus Basiliek in dit stadsdeel van Essen herbergt de laatste rustplaats van Ludger. Al in 799 stichtte Ludger een Benediktijner klooster dicht bij de Saksisch-Frankische grens. Bij leven had Ludger aangegeven dat hij daar begraven wilde worden. Een maand na zijn overlijden in Billerbeck, 26 maart 809, werd Ludgers lichaam naar het klooster in Werden overgebracht.

Interieur met de schrijn van Ludger

Gebed in de krypte

Weseke

Architect van de huidige nieuw-gotische St. Ludgeruskerk was Hertel uit Münster. De inwijding door Bisschop Dingelstadt uit Münster vond op 11 juli 1895 plaats. Daarvoor stond er in Weseke ruim 500 jaar een oude St. Ludgeruskirche.

Ludgeruskerk in Weseke

Ludgervenster

Zele

Zele zou gesticht zijn door Sint-Ludgerus omstreeks het jaar 800 wanneer Karel de Grote het land schonk aan de abdij van Ludger. Zeker is dat Zele zeer lang jaarlijks financieel heeft bijgedragen aan de abdij in Werden, waar Ludger begraven is. Voor 1141 zou in Zele de eerste kerk zijn opgericht. In 1699-1704 werd de huidige barokke Sint-Ludgeruskerk gebouwd.

Kerk in Zele

Modern Ludgervenster