Het jaarlijkse Ludgerusfeest in Essen-Werden

Voor wie iets weet over de bijzondere relatie tussen Werden – gelegen aan de Ruhr en tegenwoordig deel van de stad Essen – en de heilige Ludger is het bekend: elk jaar wordt op de eerste septemberzondag in de Ludgerbasiliek een pontificale hoogmis ter ere van de heilige opgedragen. Bij het begin van de viering wordt de fraaie schrijn met het gebeente van Ludger binnen gedragen en voorin de kerk bij het priesterkoor opgesteld. Na de viering gaat de schrijn op de schouders van dragers in plechtige processie door de straten van Werden, waarbij een halte gemaakt wordt voor een hartelijke ontvangst bij en door de evangelische kerk. Daarna legt de processie het tweede deel van de route af en keert terug naar de basiliek.

De oorsprong van de traditie geworden Ludgerprocessie ligt in de twaalfde eeuw. Dit jaar is 6 september de zondag van het Ludgerfeest. Het feest krijgt in verband met de noodzakelijke beperking door de coronamaatregelen deze keer een sobere vorm.

De processie, mooier, die ‘Umtragung der Gebeine des heiligen Liudger’ wordt beschouwd als het hoogtepunt van de feestelijke dag. Misschien komt dat mede door de lange traditie van de processie. Deze heeft zijn oorsprong in de jaren 1125 – 1138, toen Bernhard von Wevelinghoven abt van Werden was. Uit dankbaarheid voor het feit dat Ludger een hongersnood had afgewend, beloofde hij elk jaar Ludgers gebeente in een feestelijke processie door Werden rond te dragen. Die belofte is alle jaren nageleefd, zij het dat verering wegens omstandigheden wel eens uitsluitend binnen de kerk vorm kreeg. Vanwege de zomervakantietijd vindt het Ludgerusfeest tegenwoordig op de eerste septemberzondag plaats; oorspronkelijk vond het in augustus plaats, op de avond voor het feest van de H. Bartholomeus, 24 augustus.

Dit jaar vindt het Ludgerusfeest in verband met de coronamaatregelen niet op de gebruikelijke manier plaats. De belangrijkste aanpassing is dat de processie in haar geheel komt te vervallen. Verder geldt er voor de Ludgerbasiliek vanwege de voorgeschreven onderlinge afstand tussen de kerkgangers een beperkte toegang. In de feestelijke hoogmis zijn emeritus-abt van Abdij Gerleve, Laurentius Schlieker OSB, en de bisschop van Essen, Dr. Franz-Josef Overbeck, de voorgangers.

Wilt u over het Ludgerfeest van 6 september meer weten, raadpleegt u dan www.ludgerus.ruhr onder ‘Aktuelles’. Dit is de website van de Propsteipfarrei St Ludgerus Essen-Werden, waarin een aantal geloofsgemeenschappen uit de omgeving verbonden zijn met de Ludgerusparochie in Werden. U vindt op de website via Hl. Ludgerus uitgebreide informatie over de figuur van Ludger, de Ludgerverering en de historische verbondenheid van Werden met Ludger. In de crypte aan de voorzijde van de basiliek bevindt zich de bronzen sarcofaag met het gebeente van Ludger. Bezoek op de website ook de Schatzkammer.